Niekiedy charakter pracy wymaga od pracowników stosowania odzieży innej niż na co dzień. Odzież robocza to odzież, która zastępuje prywatną odzież pracownika. Powinna być wygodna i zapewniać swobodę ruchów. Warto, by była solidna i uszyta z wytrzymałych materiałów. Zapisy dotyczące ubrań roboczych znajdują się w Kodeksie pracy. Warto przy tym rozróżnić dwa terminy – odzież robocza i odzież ochronna – które często stosowane są zamiennie.
Kodeks pracy
Każdy pracownik jest zobowiązany do przestrzegania przepisów BHP. Artykuł 214, punk 4 mówi o tym, że pracownik w szczególności jest zobowiązany stosować środki ochrony zbiorowej, a także używać przydzielonych środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, zgodnie z ich przeznaczeniem. Kodeks pracy nakłada w tej kwestii również pewne obowiązki na pracodawcę. W artykule 237 (§ 1) przeczytamy, że pracodawca ma obowiązek dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie odzież i obuwie robocze, spełniające wymagania w Polskich Normach:
- jeśli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu;
- ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy.
Odzież robocza a odzież ochronna
Odzież robocza zastępuje prywatne ubrania pracowników. W Kodeksie pracy mówi się o możliwości zniszczenia lub zabrudzenia odzieży własnej pracownika – warto dodać, że chodzi tutaj o zabrudzenia substancjami nieszkodliwymi dla zdrowia. Odzież ochronna jest natomiast środkiem ochrony indywidualnej. Oznacza to, że chroni przed szkodliwymi lub niebezpiecznymi czynnikami, takimi jak np. bardzo wysoka lub bardzo niska temperatura czy substancje chemiczne, i zakrywa bądź całkowicie zastępuje odzież własną pracownika.
Dyrektywa unijna 89/686/EWG
Unijna dyrektywa 89/686/EWG wprowadza podział odzieży ochronnej na trzy kategorie:
- kategoria I to odzież, która chroni przed minimalnymi zagrożeniami – odzież robocza;
- kategoria II to odzież, która chroni przed określonymi czynnikami, przy czym nie są to czynniki zagrażające życiu i powodujące poważne, trwałe uszczerbki na zdrowiu – odzież ochronna.
- kategoria III to odzież specjalistyczna, która chroni przed czynnikami mogącymi powodować najgroźniejsze następstwa dla użytkowników – odzież specjalistyczna.
Odzież robocza – kategoria I
Do kategorii I zaliczamy odzież roboczą, a także ubrania wykonane z tkanin trudnopalnych, kwasoodpornych pyłochłonnych. Odzież robocza chroni głównie przed powierzchniowymi uszkodzeniami mechanicznymi, czynnikami atmosferycznymi, zagrożeniami związanymi z wysoką temperaturą i skutkami gorąca (jedynie przy niewielkim stopniu zagrożenia). Jest również niezbędna, jeśli w miejscu pracy konieczne jest utrzymanie specjalnych warunków czystości. Odzież robocza, m.in. fartuchy, koszule robocze, kombinezony, chroni przed zabrudzeniami substancjami o słabym działaniu.
Bardzo często oprócz kategorii I pracodawca udostępnia pracownikom niezbędne elementy ochronne, które wymagane są na stanowsiku pracy takie jak okulary lub przyłbica ochronna czy maseczki ochronne wielokrotnego użytku. Elementy te oprócz ochrony ciała przed urazami mogą wpłynąć pozytywnie na ochronę przeciw zakażeniom wirusowym szczególnie na stanowiskach pracy gdzie dochodzi do stałego lub długotrwałego kontaktu z klientami.